Music Maestro!!

Leuk, al die muziekdozen maar wat draai je er nou op?

Gromsound begon bewust naar de radio te luisteren ergens in 1975, op een gevonden buizenradiootje dat ooit van ma was geweest. Hilversum 3, wat anders. Meurders, van Kooten en later Spits natuurlijk. Pa zag het aan en verblijdde de jonge onderzoeker met een afgeschreven bandrecorder uit dezelfde tijd. Fijn plan, hooked forever!

mijn eerste radiootje

Jaartje later werd er in de uitverkoop een iets modernere portable radio aangeschaft waarop warempel ook radio Luxemburg (the great 208) kon worden ontvangen. Althans s'avonds en met fikse fading. Maar de muziek die eruit kwam was wel de moeite waard, ze liepen een maand voor op de NL hitparade. En toen pa een nieuwe N4511 kocht mocht ik de afgeschreven Telefunken bandrecorder hebben. Feest!! Lege tape erbij (15 cm kon het lijjen?) laagste snelheid mono ging er toch wel een paar uur op. Eerste opname: Dancing Queen van Abba, DE hit van '76. Waar klasgenoten singletjes kochten zat ik op de juiste tijden vastgelijmd aan de radio+bandrecorder om de diverse hitparades af te struinen. Je wordt op den duur best handig in het ontwijken van de kletskousen die erdoorheen zitten. En als een plaat nieuw binnenkwam draaide Veronica hem helemaal, meteen na de NIEUWNIEUWNIEUW jingle, dus hand aan de pauzeknop en TJAKK! Lijstje uit de krant knippen en scherpstaan, dat is snel verdiend. Bijkomend voordeel op lange duur: ook volledig geflopte plaatjes heb je zo toch compleet in het archief. Titels en artiest in een schriftje kalken ('de dunne gromsound') en het poparchief is gestart.

Best wel duur die spoelenbanden, een heel goedkoop cassettedeck van de Kijkshop bracht uitkomst. Bovendien verder in een moeite door in stereo voortaan. Oud FM stereo setje van pa doorgeschoven gekregen en we're in business. Handig die 'blikkies' maar erg veel hoog zit er niet in en het ruist ook wel wat. Na lang sparen (en wat pushwerk van mijn 2 beste vrienden) kocht ik rond 1981 dan de definitieve set, Marantz receiver en JVC cassettedeck, maar nu wel een goede. Uitstekende opnames vanaf toen.

Maar wat dan?

Wat popsmaak betreft loop ik altijd wat achter bij de meute. Vroege 'dixo' vond ik helemaal niks, klonk allemaal gelijk in mijn oren. En dan die 'Grease' hype... bweh! Gelukkig had je de Gouwe Ouwe Club en natuurlijk de jaarlijkse top 100 uitzendingen. Tepen maar weer! Dankzij de fijne historische uitleg van Ferry Maat kon zo met terugwerkende kracht de klassieke 60's en vroeg 70's pop worden genoten. Mijn favoriet: Earth & Fire! Natuurlijk kende ik de hit 'Maybe Tomorrow', maar er bleken heel wat hits aan vooraf te zijn gegaan. Het meesterwerk 'Storm & Thunder' is heel lang mijn persoonlijke no 1 plaatje geweest, en staat zeker nog in de top 3 anno nu. Kaagman gaf een keer bij Spits toe dat ze zelf daar ook wel trots op was. 'Uit de tenen gezongen' ja nou dat hoor je wel (benieuwd hoeveel takes het heeft gekost, trouwens live ergens in de 80s liet ze heel stiekem de hoogste noot in het refrein weg!). Via mijn broer die toen in het gecultiveerde westen woonde werden bij de bieb de oude LPs geleend en herontdekt. Het grappige is dat recent een veel jongere collega nieuwsgierig werd na dat Jensen interview met 'idols'-Kaagman ('jij was vroeger een beroemde zangeres he') en eens zwaar aan het internetstofzuigen ging. En zie, het blijkt tijdloze muziek te zijn. Van mij nog wat video fragmenten uit het prive archief erbij voor de pophistorische opvoeding. Zie je Joling ook nog uit zijn broek knappen in toppop haha!

Vanaf Voulez Vous werden ook de Abba LPs braaf gekocht (door pa, gelukkig vond ie het ook leuk) en bij de eerste draaiing meteen overgeteept op band. Zo blijft het gaaf. Wereldklasse, modern klassiek, tijdloos. En de vrolijkheid van de meidengroepen natuurlijk: Luv' (je lacht je rot het is opeens weer actueel bij een breed publiek) Babe Dolly Dots en in mindere mate DD&the pins die het meer van de dansperformance moesten hebben. De new romantics ofwel analoge synthesizers met aparte zang van Human League, Depeche Mode, Ultravox etc: verslavend. En toch ook wel de Neue Deutsche Welle; Nena, DöF, Trio, Spider Murphy Gang etc. Het helpt als je 5 km van de grens woont, dan versta je duits alsof het nederlands is. Ja en de grootheden het Goede Doel en Toontje Lager uiteraard. Dat lange instrumentale tussenstuk uit 'zoveel te doen' - geweldig, ook als je niet van autoprogramma's houdt ;-). Kim Wilde, Blondie, Madonna, Prince - altijd goed. Makkelijk die commerciele smaak.

De beste bron bleek de National Hitparade van de NOS. Keurig volledig gedraaide platen met ter zake doende achtergrondinfo erbij. Klein lokaal probleempje: de regionale zender (hier radio Oost) zat er voor de helft van de tijd dwars doorheen met hun oubollige monogekeutel (ze deelden de frequentie). AARGHH een hele generatie twentse jongeren gaan alsnog in de stretch als ze die afgrijselijke trompetterende begintune van Oost horen 'Tééé-tetetéée-tetete-tééeeh!!!!'. Er was maar 1 oplossing: uitwijken naar steunzender Smilde, waar Radio Noord net een uurtje verschoven hilversum 3 eruitdrukte. Dus een hoge draaibare 8 elements FM antenne aan de dakgoot gehangen en halverwege de uitzending tijdens het nieuws snel omturnen van Markelo naar Smilde. Was het nog net in stereo te krijgen met een lichte ruis erdoor, nouja beter dan niks. Meteen tepen voor mijn maat die in een lager gelegen deel van de stad tussen de flats woonde en deze optie niet had. En dan de dag erna de banden versneld doorscannen op zijn N4515 en geselecteerd op cassette overzetten. Zo mis je niks. En als je later spijt krijgt van een nummer dat je in 1e instantie geskipt hebt dan heb je nog een tweede kans bij de Europarade (el oirooparrraddaaa - ze joeroopurreed) die anderhalve maand achter liep! Of Pop Non Stop van de NCRV, ook zo handig.

Jaa mensen dat waren nog eens tijden van voor de doodformattering van de nationale popradio. Het is een 'gjrote schjáande' en dat is het. Als ik computergestuurde radio wil horen zet ik de commerciele ratten wel op (NIET dus, 3FM en anders niets - principezaak). Komt dit ooit weer goed? De vrije geesten zijn uitgeweken naar onafhankelijke internetradio, jammer daar heb ik niets aan met mijn 56k modempje... en ik eis wel HiFi kwaliteit natuurlijk, dat haalt internet bij lange na niet. Iedereen neemt er nu genoegen mee het is onbegrijpelijk.

Revolutie: MO!

Tegen oudjaar '79 was er een muziekspecial op Veronica TV (dat toen nog wel een muziek- en jongerenzender was) van een zwaar geplugd nederlands synthesizerbandje genaamd MO. Hé, dat klinkt apart! fris, vrolijk en als gimmick blaast er eentje op een fagot. Op de radio draaien ze 4 stukken van de eerste LP, ik ben op slag fan! Wat een lichtvoetige aanstekelijke sound zo in de depri punktijd.

MO-mo 1980

Het wordt een bescheiden radiosucces met hits Nancy en vooral Fred Astaire (de intro doe ik nog zo op een piano). Daarna is het nieuwtje er blijkbaar vanaf. Na korte tijd lazert de club uitelkaar en wordt door de drummer opnieuw geformeerd.

MO-the sound of laughing ('ha-ha') 1982

Ook hier rollen een paar singletjes vanaf maar echt groots wordt het niet. De optredens zijn echter fantastico. Ik had het genoegen op de UT in de vestingbar zo'n feest mee te maken. Wel dempende oordopjes in om er nog een beetje normaal van te kunnen genieten maar met recht onvergetelijk. Tjonge wat ging die Linda loos zeg. De week erop was ze dan ook prompt haar stem kwijt zo hoorden we bij Los Vast, het verbaasde me niets! Mijn toenmalige beste kameraad had wel geld over voor LPs en kocht hem de volgende dag. Uiteraard teepie van gemaakt op 19cm/s, super. Aangevuld met het ter plekke gemaakte cassettebandje (waarop ook nog wat niet uitgebrachte nummers en een eerdere versie van Asia - wel nogal overstuurd allemaal want zoveel geweld kon het recordertje niet aan). Op dit album staat het meesterwerk 'Try Me'. Ook in mijn prive top 3. Na het ontijdig overlijden van bovengenoemde maat erfde ik de originele LP. Hij heeft hem niet veel gedraaid blijkbaar, er staan maar een paar tikjes bij op t.o.v. de band. Wat is zo'n LP hoes op 30x30 cm toch mooi, dat gemis zal altijd blijven voor wie het heeft meegemaakt. 25 euro (55 gulden!) voor een CD en dan zo'n priegelig klein rotboekje...

MO-stop staring 1984

In 1984 is het laatste album uit. Bijna niets van gehoord op de radio, behalve bij Ad Visser die zoals bekend zelf ook synthesizert. Toen ie in de platenzaak in de uitverkoop lag (f14,95) heb ik hem zelf maar gehaald - de eerste en enige LP die ik ooit nieuw kocht. Mijn maat was er op uitgekeken inmiddels. Weer een onverslijtbare teep van gemaakt op 19 cm/s, LP in de opslag en genieten maar. Alle 10 goed, echt wel!

Door de jaren heen werden de hitjes nog wel eens gedraaid op de radio. Irritant dat zelfbenoemde popprofessor Rob Stenders steevast zijn sidekick Fred nablaat dat er gespeeld wordt op 'de fretloze bas'. Nee UIL, het is een fagot (engels: Bassoon). En de 1e zangeres is NIET engels en heet NIET Hally Heller. Zoek het dan even op man! (Het is de nederlandse Heili Helder die wel in Engeland had gewerkt en dus behoorlijk overtuigend engels zong). Alle info op www.popinstituut.nl en ook al in de Wikipedia NL.

Bleef ik wel nieuwsgierig naar de andere tracks op die 1e LP. Inmiddels onvindbaar, nog een keer wat gevraagd advertenties gezet en uiteindelijk een hele slechte audiokopie op cd gehad, straal versleten LP of een bot spijkertje in de kinderpickup... tja je moet toch wat. Na een heleboel filtering en handwerk om de ergste tikken weg te halen was het net aan te horen. Inderdaad erg leuk! 'A band with bassoon' wat een lol.

Elk jaar probeerde ik het wel weer een keer, zoeken op MO en hopen dat er ergens iemand wat had. En ziedaar begin 2006 heb ik eindelijk beet: de muziekbieb van de NOS geeft gerestaureerde CD kopieen uit (met volledige buma stemra afdracht dus legaal) van elders onverkrijgbare LPs. Geweldig, meteen besteld natuurlijk (20 eu - au). Hebbes, 'kheb al uwen plaaten'. En dan die analoge synthesizersound op MFB speakers, zo hoorde je het nog nooit. www.fonos.nl en tis dat ge zeer bedankt zijt he. Fan van het eerste uur, al zal ik de allerlaatste zijn!

Jarre

Mijn maat kocht ook de LPs van JM Jarre. Synthesizervirtuoos uit Frankrijk die probleemloos hele albums volpriegelde met zijn electronisch geknutsel. Je moet er van houden maar om met een koptelefoon op, languit op bed te beluisteren (noem het loungen) is het ideaal. De perfecte ontstressing voor de scholier in examentijd. En kijk aan, nu de MFB spullen zijn ontdekt blijkt die muziek de optimale sound te geven om daar van te genieten. Bijna subsone voelbare bassynthesizers en kristalheldere percussie, stereo effecten je weet niet wat je hoort. Op de oude banden staat zoveel meer dan ik er ooit uitkreeg. DP18 spoel op de N4450, autoreverse aan en je bent 4 uur van de wereld. C'est Formidable mon vieux!

Onze Fay

Begin jaren 80 kortstondig hitsuccesje van de kleinkunstenares Fay Lovski. Maakte nieuwsgierig naar eerder (en later) werk dus mijn broer weer ter bieb gezonden. En zie het is ook zijn smaak. Niet die van ons beider omgeving dus sindsdien is het 'onze Fay' als we haar unieke werk weer eens moeten verdedigen. Die eerste doe-het-zelf LP 'Sound on sound' is echt onweerstaanbaar grappig. En op 'Confetti' (het hitalbum ze kreeg er zelfs een harp voor) staan een paar onweerstaanbare krakers zoals 'Ramon'. Mej. Luijendijk, we hebben AL uwen platen en ga alstublieft vooral verder met uw geluidsexperimenten van zingende zaag tot theremin.

Niagara

Bij toeval eens gespot op MTV toen dat nog (het wordt eentonig ik weet het) een vernieuwend internationaal poppodium was. In het Franse Hoekje in de diepe nacht, 3 nummers van de absolute poptop aldaar: Niagara. Daniel en Muriel maken zeer stevige rock maar wel met synthesizers en orgels als basis. En die dame hééft me toch een stem, aloha! Dat hoorde je nooit op radio 3 ('t is frans he, mag niet, lopen de luisteraars weg). Op vakantie dus elke keer de super in en een cassette kopen (en zelfs een keer een overjarige LP in een dorpssupertje):

Niagara - quel enfer 1988

C'est vraiment Super!! Jammer het is al geruime tijd voorbij en de dame zit nu in Montreal voorzichzelf instrumentaal te pingelen in een eigen studio. Eeuwig zonde van die stem... de nachtwacht wegmetselen achter een muurtje.

Vanessa Paradis

Nou we toch in franrijk zitten.... zij had hier lang geleden 1 kinderhitje, en wat later een door Lenny Kravitz gemaakt album met ook één radiohit. Dus maar weer op zoek in de franse super en vastgesteld dat dat toch wel fraaie muziek is. Uitschieter: het weergaloze 'Pourtant', daar test ik standaard mijn bandrecorders mee na restauratie. Mademoiselle Paradis, j'ai tous vos albums! Inmiddels zit ze in de kinderen en acteert ze ook, maar we hopen dat er ooit weer een album komt. (2007: jahoor, daar is ze weer!).

Lio

Tja de franse slag is wel verslavend. Ook deze mevrouw had een jeugdhitje (ze was toen 17 - ik ook overigens, bij gebrek aan een video dan maar met een kleinbeeldcamera voor de TV zitten :-) maar blijkt ondertussen in haar thuisland een ware Diva te zijn geworden.

TopPop1979

Dat ontgaat ons hier weer allemaal t/m Stenders de blindganger: 'ze zit zeker op een prive eilandje van haar royalties te genieten'. Vanaf Belgie weten ze wel beter zie de Humo artikelen. Ze zit regelmatig aan tafel in een programma op TV5, maarja daar zullen hilversumse schuivenduwers ook wel niet naar kijken.

Lio - Lio 1980

In de franse kringloopzaak kocht ik laatst voor 2 eu alsnog de eerste LP, met die pop-lolitadeuntjes. Best wel lachen! De producer van Plastic Bertrand zat daarachter en dat hoor je. De nieuwste CD klinkt heel volwassen een beetje jazzy, stem is licht gegruisd net als marianne faithfull maar dan minder sterk. Niet verkeerd!

Natasha St Pier

Wat zeg ik, franse diva's. Deze canadese jongedame deed een songfestival lied voor frankrijk (het best gezongen nummer maar niet gewonnen) en werd aldaar behoorlijk populair. Ook daarvan dus elk jaar op vakantie een plaatje meegrissen uit de super. Nounou wat een volume, zeer atypisch voor franse popzangeresjes die doorgaans een ernstig gebrek aan compressie hebben. En ze schrijft het ook zelf en speelt uitzonderlijk goed piano. Gaat dat horen! (collega:'kbegriep ter geen reet van maar het klinkt wel oke')

En anno nu dan, Gromsound in de nostalgische ouwe zak mode? Welnee, 3FM staat standaard aan en de platen van Pink koop ik ook bv. Madonna is nog steeds leuk bezig. En Anouk niet te vergeten, weer zo'n zeldzaam sterke stem. Royksopp voor het betere loungen = tip van mijn broer. Nou weer die geinige herriebandjes als Lola Kite (met philicorda!). Dat R&B en hiphopgeweld gaat langs me heen daar vind ik nou niks aan. Honderd keer liever Blondie en Soft Cell zelf dan die R&B-neppers. The ultimate insult: 'Denis' door leeghoofd Verbaan! Behoed ons voor soapies die zonodig moeten gaan zingen, en de bijbehorende commerciele touwtrekkers die hun favoriete muziekje van vroegah erbijslepen.

........................................

(c) AvW 2006, niet jatten aub. LP-hoezen: eigen scans