VCR

De eerste praktische huiskamervideo: Philips lapt het hem weer!

'Video Cassette Recording' - vanaf 1972

Tja als je Philips AV spul verzamelt dan mag het eerste huiskamer-VCR systeem ter wereld natuurlijk ook niet ontbreken. Dat heb ik lang buiten de deur gehouden wegens veel ellende met die dingen vroeger op school en geen bijzondere voordelen of kenmerken boven VCC of VHS. Maar ja zien spelen doet begeren (bedankt Oebele!), het is toch wel een mal systeem met die 'dikke' axiale cassettes. Bovendien, wie destijds geld had voor zo'n joekel (3000 gulden en >100 piek voor een bandje) zal best wel selectief TV hoogtepunten hebben opgenomen en dat is natuurlijk reuze leuk om te zien. Kortom, MPL grazen maar weer want het aanbod is niet erg groot en ze zijn doorgaans kaduuk.

HIER STAAN REPARATIETIPS VOOR DEZE SERIE MACHINES: vcrtips.htm

Wat vooraf ging 1: de professionele spoelenvideorecorder EL3402

Het videoavontuur begint min of meer met een joekel van een professioneel buizenbeest (EL3400), een onmogelijk groot meubel alleen voor professioneel stationair gebruik. Eind jaren '60 is dit monstrum gelukkig gekrompen tot de alleszins handelbare EL 3402, een voltransistor 1" spoelen- videorecorder met veel in- en uitgangen en nog net te versjouwen middels TWEE uitschuifbare draagbeugels op de zijkanten.

EL3402 - 1967?

De 1 inch brede band gaat volgens een zogenaamde alpha-wrap een volle slag spiraalsgewijs om de koptrommel heen, naar de opwikkelspoel die hoger is gemonteerd. Met een zware hendel zet je vervolgens de rol en de bandspanners ervoor, en de (enkele) videokop begint te draaien. Het loopwerk wordt heel modern met solenoids bediend, zie het rijtje drukknoppen. Alleen REW/FF is een mechanische draaiknop die de overeenkomstige rolletjes en riemen tegen de spoeldragers drukt. Handmatige modulatieregeling op audio en video middels een omschakelbaar metertje, trackingknop en bandspanningsknop meer zit er niet op. Op de achterkant kan je kiezen uit een hele rij in/uitgangen waaronder BNC's, DIN bussen en een combi DIN AV bus (scart compatible). Uiteraard hebben we het in deze tijd nog over zwart-wit.

de enige tape die erbij zit, in luxe fluweelgevoerde 'boekdoos'

Dit bakbeest is geschonken door collega-liefhebber Jeff, die hem ook zo -tegen wil en dank in een partij- had meegekregen van een school AV centrum. Erg jammer dat de laatste sleutelaar van dienst het ding heeft losgetrokken en na opgave incompleet in een hoek heeft gedonderd: stofkap, knoppen en diverse boutjes weg. Dit toestel is RIP: hij loopt wel en geeft geluid maar alleen ruisbeeld. Tot nader order op de plank.

Maar dankzij een andere sympathisant (thank Rob!) spoelde er toch nog een betere aan, inclusief stofkap en knoppen. Alle snaren vervangen, drek scheppen en smeer wegpoetsen, met het boek in de hand de bandloop fijnafststellen en zie aan: heel redelijk beeld.

lekker sleutelen optimaal beeld!

Op de meeting liep ie een tijdje heel leuk tot het beeld weer instortte (het was ook wel erg warm in dat biljartzaaltje). Thuis de schemas er maar weer bij en na vervangen van enige elcos en een diode was het beeld weer terug. Hoera!

Jaar later paar tapes proberen voor Rob, jammer dan geen geluid meer... Nou maar eens alle elcos in het signaalpad en de voeding op de geluidsprint vervangen, yep hij doet het weer. Hoera kwadraat. Het gaat lonend worden om maar gewoon ALLE elcos te vervangen maar het zijn er zoveel....

afval

Wat vooraf ging 2: de 'huiskamer' spoelenvideorecorder LDL1000

LDL1000

In '68 maakt Philips dan een verdomd leuk compact spoelenvideorecordertje, redelijk betaalbaar (2000 gulden), alleen zwartwit, max 3/4 uur opname op losse 1/2 inch chroomdioxideband. Het kleintje heeft al de koptrommel van de VCR met halve (omega)wrap, spoelen op dezelfde hoogte en schuine koptrommelplaatsing met twee koppen. Dit is een directe voorloper van de N1500 VCR, denk het inrijgmechaniek en de cassettelift erbij en je bent er al bijna. Het geinige van de LDL1000 is naar mijn smaak dat er geen onderdeeltje teveel in zit, het is echt een bandrecorder met wat bredere tape. Heel veel spul herkennen we zo uit de N4500 enco, het is alleen allemaal iets groter. En de opwikkelspoel loopt de andere kant op. Ook aan electronica zit er bijna niks in vergeleken met een VCR, twee prints thats all. Ik vind het knap!

Er zijn er vast wel veel van verkocht gezien de hoeveelheid literatuur over het ding. Alleen anno nu worden ze zelden aangeboden en vliegen MPL af in dat geval. Ik zag er in 6 jaar slechts 3x een langskomen.

tis bijna niks van binnen! Handige klapprint wel weer

details

Als je ooit moet uitleggen hoe video werkt is dit ideaal! 1=magneetschijf, 2=aluschijven (samen de wervelstroomaandrijving), 3=capstan&drukrol, 4=koptrommel. Bandloop, simpeler kan niet.

Opengepeuterd en met weerzin de snarendrek weer aanschouwd, zucht het is ook altijd hetzelfde. Start kliederfeest om 20.30 en om 22.45 kon ie 'al' aan de TV geknoopt om eens wat te proberen. Draaien maar:

Yep hij doet het nog! prinsjesdag 1e kabinet Lubbers

Is dat lachen of niet? Tja het is bijna zuiver mechanisch en volledig analoog dus er kan ook niet veel mis gaan. Slechts het mechaniek even servicen, alles schoonpoetsen en je hebt dikke kans op beeld. En wat loopt ie prachtig stil met die spoelaandrijving middels wervelstroomkoppelingen. Geweldig idee, contact- dus slijtageloos. Zou ie nog opnemen eigenlijk? Gaan we natuurlijk die originele band niet voor wissen. Dus is een extra spoeltje benodigd, 'gromsounden' maar weer: 15 cm audiospoeltje doorgezaagd, opgehoogd tot 1.25 cm met een stukkie plastiekbuis en volgegoten met giethars. Ouwe vastgelopen VHS cassette als tapedonor. Proberen maar:

nepspoeltje pat. gromsound voor en na!!

Ongelofelijk, dat werkt ook nog. Beetje bibberbeeld (licht sleets mechaniek) en wat visgraatjes in beeld (waarschijnlijk een kleursignaal artefact) ach dat kan met die ouwe electronica. Geluid is weer geweldig (16 cm/s). Hij is wel erg gevoelig voor vette plekken op die dunne tape, dan plakt de koptrommel direct vast. Keer een wat betere VHS band voor opofferen. Beter zou zijn de originele dikte (vrij stug, makkelijker inleggen) maar die heb ik verder nooit gezien. Wat een lol!

Later een mooier spoeltje geknutseld van een 15 cm driestips audiospoeltje:

zagen plakken&gieten

hoppa, alweer wat echter! label geprint

De eerste VCR maar zeker niet de beste...

1972 dus: de N1500 een in klassiek houtnerf en veel glimmend aluminium gekleed joekel met een vertederend simpele timer namelijk een soort ovenwekkertje! (Eventueel) handmatig AV level instellen op een metertje, rolletje voor de tracking, paar knopjes voor de ingebouwde TV tuner (dat was nieuw en erg handig).

In feite is Philips dus de echte uitvinder van de home video cassetterecorder, en de N1500 s'werelds eerste echte huiskamercassettemachine voor de leek. YNOS had ongeveer in die tijd hun eerste cassettesysteem U-matic in de markt maar dat was uitsluitend professioneel - geen tuner of timer. De jap had mooi de tijd om in die eerste VCR jaren de kunst af te kijken en rond 1978 met Beehta en VHS te komen. Maar de echte uitvinders zitten in Eindhoven! Ze willen het niet eens weten..... geen spoor van dit baanbrekende ding in hun apparatenmuseum. Hij zou op een sokkel in het spotlight horen te staan. Nou ja dan doen wij het maar.

N1500 1972 (folderfoto)

Overigens in de eerste folders en ook in boekjes uit die tijd staan vaak in details afwijkende apparaten afgebeeld die een idee geven van de evolutie tot aan het eerste productiemodel. Kijk maar:

VCR1201? scan uit een videoboekje 1972

'VCR1201' staat erop. 4 cijferige teller, VUmetertje uit de cassettedeckjes (2205 en 2503 bv), twee losse zilverkleurige rolregelaars, geen ventilatiesleuven en iets smallere alustroken bovenop. Opschrift op de klep: 'automatic recorder'. Zou het een mock-up zijn? Leuk dat zo'n foto verdwaalt in een populair hobbyboekje.

En dan hebben we daarvoor nog de ''teaser'' mock-up of demonstrator ''VCR1205'' uit 1970:

Philips persfoto - met dank aan medevideoot Otto

Compleet afwijkend model, helemaal in de 70s futurisme stijl van de N2507, 209S, N2510 enzo. In principe zit alles er al zo'n beetje op en aan maar het design is werkelijk decennia moderner dan de uiteindelijke nogal oudbakken houten kist uit Wenen (EL3310 tafelrecorder stijl). Blijkbaar is de vormgeving uiteindelijk weer teruggegeven aan de Oostenrijkers bij de definitieve productie. Jammer.... moet je dat uurwerk zien het lijkt wel Cartier!

grapje: op de MFBfreaksmeeting 2016 in het echt geshowd

De VCR band zit in een cassette met de spoeltjes boven elkaar en wordt meteen na inschakelen schuin uitgeregen en half tegen de koptrommel gevleid. Daar blijft ie ook tijdens REW en FF. Na een half minuutje stationair (geen still) rijgt ie weer uit en slaat vanzelf af. De banden zaten in een keurige hardplastic klapdoos net als audiocassettes en geluidsbanden van Philips. De rubber kegel in het deksel blokkeert de spoelen. Het is me opgevallen dat alle VCR banden een typerende lucht verspreiden, beetje zoetig. VC30 is vast niet veel verkocht (ik vond er eentje op meer dan 100 banden), het prijsverschil met die andere twee lengtes is relatief klein. Een VC60 kostte 120 gulden! Overigens werd de verpakking in de eindfase van VCR versimpeld tot een uniforme kartonnen inschuifdoos net als bij de andere systemen. De lengte stond dan alleen nog op de cassette zelf, van buiten leesbaar door een uitsparing in de doos. Grappig detail: de eerste cassettes zijn 'made in USA', en op de allerlaatste banden kwam ik het ook weer tegen. De rest is uit 'Austria'.

de eerste drie typen cassettes band&doos

(meer over de teepies straks op de volgende pagina vcrteeps.htm navulhandleiding op de vcrtips.htm pagina)

De N150x heeft een enorm hoge bandsnelheid (>14 cm/s!) hetgeen prima geluid en -zolang ie het doet- beeld oplevert. Ook is er nog flink wat 'wit' tussen de videosporen dus overspraak heb je geen last van. Allemaal simpel mechanisch opgebouwd en gestuurd, het ziet er beslist solide uit met uitzondering van het kwetsbare inrijgmechaniek. Dat gaat met een katrol en een kabeltje. Het tandwiel of de katrol zullen onherroepelijk breken op termijn. Plus natuurlijk de gebruikelijke snarenpap inmiddels.

Ernstiger is dat de eerste serie koppen snel slijten hetgeen vooral wordt veroorzaakt door de ruwe banden van die tijd in combinatie met die ijselijk hoge bandsnelheid. Nieuwe koppen zijn behoorlijk duur en het VCR systeem krijgt hierdoor -en de vele mechanische storingen- al snel een slechte naam. Desondanks wordt ie behoorlijk goed verkocht, er zijn altijd wel mensen met geld voor zo'n speeltje en het nationaal vertrouwen in Philips is nog niet geheel ondermijnd. Bovendien hebben instituten en scholen er veel gemak van, dan is het nog relatief goedkoop tov de bekende spoelenvideo machines (Akai Sony Ampex). De omroep gebruikte het intern zelfs als kopieband voor regisseurs enzo om thuis te bestuderen.

Om de geheel nieuwe mogelijkheden van een home video te verduidelijken was er door het Hilversumse Cinecentrum een demonstratieband gemaakt (15 min.) met o.a. Joop Doderer en Marjan Berk die een jaren '70 gezinnetje uitbeelden met spreekwoordelijke ruzie om welke zender er op TV mag (Mies, voetbal, pop). De geduldige philipsverkoper toont net als in de folder de mogelijkheden (even beleefd verzwijgend dat er geen voetbalwedstrijd op een VC60 past, en dat de schakelklok ook geen wonder van accuratesse is ;-) 'Pappie mag van mammie' de dikke 3 mille uitgeven (prijzen worden ook nergens genoemd), eind goed al goed en Joop kan weer rustig zijn krantje lezen. Het apparaat is een N1500 dus dit moet uiterlijk 1974 zijn.

'en nou U nog!!'

Deze ongetwijfeld optimaal opgenomen band geeft na 34 jaar een uitstekend scherp beeld, mooie kleur en geweldig geluid. Slechts een paar dropouts en wat kreukjes. Het bewijs dat analoge video helemaal niet zo slecht houdbaar is als de digidozenschuivers ons willen doen geloven. Dank aan vcr-collega Oebele voor het tijdelijk mogen lenen van deze kostelijke cassette. Iemand heeft van mij een VHS kopie gekregen en het op joeptjoep gezet, zoek maar op.

Nog een leuke (sluik)reclame uiting: slands beroemdste voetballer krijgt er een kado van eindhoven, dat wordt zeer opzichtig gedemonstreerd in een docu uit 1972. Precies als in de officiele demofilm!

da's logies!

Paar weken een 'gevraagd' advertentie op MPL en ziedaar, na een rijtje goudgravers toch nog een net aanbod van een sympathisant, uit Eindhoven natuurlijk. Bedankt Henk!

N1500 1972 servicesetje

Amaai wat een puntjegaaf exemplaar zeg! Als de binnenkant net zo mooi is dan is de kans dat ie het uiteindelijk weer doet best groot ('werkend op zolder gezet' jaja we kennen het). De eerste eigenaar heeft zelfs nog de gebruiksaanwijzing en het bijgeleverde servicesetje bewaard. Prachtig gevoerd foudraal met daarin een flesje ethanol, een zeemleertje, de bekende renigingsstift en zelfs een passend mini- schroevendraaiertje om de klep te lossen. Na elke 20 uur draaien schoonmaken zegt het boekje!

Weer zo'n lange middag drekscheppen, halve keukenrol erdoorheen (gelukkig heeft men op mijn uitdrukkelijk verzoek het ding niet geprobeerd dus de drek zit ditkeer niet tussen de wervelstroomschijven geperst), verse snaren erinprutsen en poeliehoogtes afstellen, alles reinigen en smeren en heel voorzichtig eens laten inrijgen zonder band.

oh drek @#$%^! taddaaaaa!

Warempel hij doet het nog. Van goede band geeft ie prima beeld op de RF out, alleen het snelspoelen werkt niet ondanks alles opschuren en ontvetten en zelfs het verhogen van de druk op de frictiekoppeling. Tussenwieltje is echt te hard geworden blijkbaar. Na enkele dagen denken kreeg ik het verlossende idee: een ring uit fietsbinnenband geknipt, strak om de witnylon aandrijfbus: fraai stroef oppervlak hij spoelt weer als een duoblok. Zie de vcrtipspagina - tip 5 voor de details.

Eindelijk een perfect werkende N1500 na 2 valse starts! Van de beide VC45 banden die erbij zaten deed eentje het perfect (opname uit ca 1983 geweldig scherp beeld), de andere zat vastgeplakt en liet uiteindelijk zelfs de koptrommel blokkeren. Dus regelmatig even heen- en weer spoelen als je ze wilt bewaren, en vooral ook rechtop wegzetten nooit platliggend.

Al snel wordt de N1500 gevolgd door de N1501 die her en der wat verbeterd is (oa een still knopje en een extra afwikkelspoelrem tegen bandlussen bij stop). Ook is de buitenkant naar de smaak van de tijd 'gezwart'. Deze bak mocht ik voor een net bedrag overnemen van de eerste eigenaars, weer 'werkend weggezet' tja hopen dat ie netjes droog heeft gestaan dan. Doos tapes erbij, ik ben benieuwd.

N1501 - 1974

Hebbes: er zijn er twee aangespoeld in twente. Allebei zoals verwacht 100% snarenpap, maar voorzichtig opstarten op een 220V regelaar gaf geen rookeffecten en zo te horen doen de diverse motortjes en relais het nog wel. Inrijgmechaniek tandwiel bij de 1500 -overigens niet die van hierboven- vertoont al begin van scheuring, bij de 1501 zo te zien een keer vervangen (in 1981 volgens de servicesticker) want veel witter plastic dan de rest. Klaar voor het drekfestival deel zoveel @#$%^&! Hopen dat er een wil werken op den duur, ik gok op de zwarte die ziet er wat beter uit van binnen.

de tweeling N1500-N1501

Tja dezelfde dag nog he, het jeukt te hard. O wat een drek, alles uitelkaar en urenlang smeren, halve keukenrol erdoorheengejaagd. Met een touwtje de snaarlengte bepaald, in 2e instantie een werkende set gemonteerd en alles schoongemaakt. Het is een fraai mechaniek met net als in de ldl1000 twee wervelstroomremmen (aluschijven met elektromagneten eromheen) op de koptrommel en de capstan. Ook een manier van snelheidscontrole, gewoon allebei aandrijven vanaf een dikke asynchroonmotor en dan naar behoefte ietsie afremmen. Snelspoelen doen ze met een rubber tussenwiel, dat net als de drukrol gelukkig nog in orde lijkt. Hele handel is redelijk bereikbaar na verwijderen van de bodem en wegklappen van de prints. De vliegwielsnelheid wordt gemeten met een ordi cassetterecorderkopje (zie de gaatjes waar anders bandgeleidepennetjes in zitten!) en twee opgeplakte magneetjes. Heerlijk simpel en volledig analoog, er zit geen chippie in!

details

grrrhhhh.... maar het loont wel!

Test met een band die erbijzat: JA!!! BEELD!! geluid op TV is bagger maar op DIN audio out ok dus de RF modulator is stuk, who cares. Achter een dop zit zelfs nog een werkende DIN AV out die doet het ook (matige kleur zie verderop voor een oplossing). En toen was het 3 uur snachts... woehaaaa wat een hobby ;-) Volgende dag die doos banden eens doornemen: meest kinderfilms vroeg jaren 80, een vanDuin show, kinderen voor kinderen 1b en 2. Ach ja iedereen teepte hetzelfde he. Jammer dat VCR banden zo duur waren, men hergebruikte ze tot de recorder instortte dus al die vroeg jaren '70 TV opnamen zijn foetsie. Misschien heeft de omroep nog wat van die kopiebanden?

'Vreemde banden' lopen lang niet zo mooi en blijven trackingstoring houden, soms zelfs kleuruitval. Dat deed V2000 later een stuk beter... er zijn zelfs cassettes in de voorraad die niet willen snelspoelen zo zwaar lopen ze. Tja met de band nog om de trommel is een ouwe ruwe band nogal in het nadeel. Een nieuwere Basf CrO2 gliert er soepeltjes doorheen.

Nou nummer twee dan...zelfde verhaal, alle drab wegspatelen, nieuwe snaren, grote schoonmaak, beetje contactspray op de microswitches. Twee uur zijn om voor je het weet, en dan moeten je handen nog schoon :-(

blubbr nieuw rubbr

O wat lachen, een voorganger heeft de inrijgkatrol die inderdaad was gebroken opgebeund met een stukje buis en een langer boutje. En het werkt ook nog, mijn complimenten onbekende knutselaar! Ik zou er nog wat giethars bijkieperen maar in principe is dit oké.

katrolbeun roll on, VCR

Band erin, TV eraan en draaien maar. Helaas, gestoord beeld en geen trackinglock. Ondanks herhaald kopboenen blijft het hierbij dus ik vermoed dat er één kopje stuk is. Snelspoelen wil ook niet, transmissiewiel slipt ondanks opruwen en ontvetten van beide vlakken. De capstandrukrol gaat nog net. AMHD -alles moet het doen- het blijft toch zonde van zo'n mooi ding he. Deze 1500 heb ik inmiddels geruild, wegens de puntgave 1500 uit eindhoven.

Nog eentje gered van de sloop (10 eu), opentrekken maar weer (2e paasdag bij mijn broer thuis) en daar gaat er weer een halve keukenrol erdoorheen. Het went echt nooit die kleefdrab. Uren later nieuw rubber erin, her en der wat bijgesteld en hij draait weer. Echter..

drekdrekennogges drek achilleshiel: KRAK!

...nu heb ik er dan ook eentje getroffen met zo'n gebroken tandwieltje op de inrijgmotor. De katrol was wel weer te ontwarren en nog niet gescheurd, de afslagcontacten waren ook weer goed te buigen maar dit tandwieltje wordt te zwaar belast om simpelweg te lijmen. Wie weet iets uit de handel, modelbouw misschien? Diameter 10 mm, 14 tanden, gat 5 mm, hoogte 6 mm (iets minder werkt ook wel). Help de VCR gemeenschap met de gouden tip! Tot die tijd toch maar proberen op te beunen met 2C kit (asje iets kleiner gevijld tegen de splijtneiging), nachtje in een klem laten drogen (zie vcrtips.htm tip7).

2C kit to the resque again... dat kan dus ook stuk

O braak, wat een BROL; heb je het ene gekit, breekt vervolgens wat anders weer af. Dus die ook maar weer gespalkt met een stukkie plastic en veel 2C kit, nachtje drogen en teruggeklooid. Ging even goed (paar keer netjes inrijgen) maar bij de eerste cassetteinrijgproef gaat ie meteen weer kapot =>motor stopt niet, uiteraard de veren vrolijk stuktrekkend om de katrol @#$%^&!!!!

nokkie hersteld, niet dat het zin heeft: O Fok!

Stel onbenullen bij de ontwerpafdeling, waarom nou niet gewoon de afslagcontacten rechtstreeks op de ondertrommel? Dan kan er niks gebeuren met dat kwetsbare plastic spul. En dan meteen ook maar een tandriempje om die trommel ipv dat suffe katrol touw en veer spul. Ik voel dat er binnenkort weer een Gromsound mod aankomt ;-)

(Aldus geschiedde 3 avonden ploeteren later: 1500mod beef en beleef...)

Dus het loopwerk doet het nu weer goed maar er komt NUL beeld uit (RF en AV idem) dus dit is ondanks 5 dagen mechanisch geploeter alsnog een sloper. Effe kijken, ja geen beeld vinjehetgek:

nee he, een SLACHTER heeft bij het terugklappen van de print de play/rec vorkjes niet op zijn plek geleid en gewoon bot doorgedrukt. Alles vernietigend op zijn weg... @#$%^&!!!! why me. Dit gaat niet lukken: schuifje gekit maar brak meteen weer en printje gepoogd te bypassen bleek niet te helpen. The end.

Wat een anticlimax ;-( .... Nu ja bewaren dan maar. Dit was wel weer zeer leerzaam en je weet nooit wanneer of bij wie de N1500 gromsoundmod nogges van pas komt.

Sept 2017 - De laatste VCR in de Philips consumentenlijn die ik nog miste:

N1520 editmachine. Met grote dank aan Marcels TV Museum, eindelijk!

Minder vaak gezien: de semiprofessionele editversie, de N1520. Deze heeft 4 koppen in de trommel (2 flying wiskoppen) ten behoeve van assemble en insert. Ook het tweede lineair geluidsspoor uit de systeemspec (geen stereo maar een apart kanaal) is nu in gebruik. De tuner en timer zijn eruit ten behoeve van de benodigde truc knopjes. Rijtje aansluitingen achterop tbv kopieerwerk, deze bakken werden veel gebruikt op audiovisuele centra van scholen en bedrijven. Als je de gebruiksaanwijzing leest... assemble en insert helemaal op basis van de niet al te precieze mechanische teller - beetje een gokmoment denk ik dan. De werkelijkheid gaat het uitwijzen, als ik hem aan de gang krijg gaan we dat uiteraard eens uitgebreid testen. Het is een ouwe stilgelegde drekbak van de juten, hopelijk is ie werkend weggezet ;-)

Vakantie plus stortregen, mooie tijd om wat te sleutelen. Open dat ding, hij staat ingeregen vast dus ongetwijfeld is het inrijgspul RIP.

yep.. bedankt he - @#$%!!

Volgt het obligate snarendrekfestival (2 uur afzien) -> half prullebakkie vol. Nieuwe snaren erin, ik had nog een setje.

oh drek he das grappig

een toegevoegde gaatjesrij met een lichtschrank tbv nog nauwkeuriger capstanregelen. Tja tis een semipro toestel blijkbaar was het nodig.

Vervolgens de full monty gromsoundmod toegepast dus alle afslagschakelaars direct op de rijgring, haaievin en rolmechaniek vastzetten.

in/out mod K7remongrendelvin (Rini-variant)

Helaas blijkt de rijgmotor het niet te doen, de hele 12V is weg. Ai dat wordt elektrickery... stabilisatorprintje 12V en 6V doorgelicht. Na veel meten en heen&weren op het forum blijkt er vette sluiting op de 12V te zitten, ergens in de machine. Alle 13 draden apart los om de slechte leiding te vinden, dan op die print alles nalopen waar sluiting kan zitten en inderdaad één draadje gevonden. Naar de trackingregelaar!

te lang!! doettet

Je verzint het niet: iemand heeft een te lange bout gemonteerd! Snel opgelost, kabels retour en alles werkt weer, pfoei da's mazzel.

Next: rijgkatrol verbeunen met een stukje piep en alles retourbouwen, tevens de flying wiskop sleepcontacten restaureren (waren ook aan stukken gedraaid)

de wis-slepers, onderste gespalkt met soldeertin. Ze maken ingeregen contact op een plaatje.

Vervolgens dan eindelijk maar eens een testband erin. In eerste instantie te weinig afspoelremkracht, onder de afwikkelspoel zit nog een verdrekt rubber vrijloopsysteempje (als N4308). Vervangen door 4 stukjes afgeknipte O-ring. Nu werkt het inderdaad beter. En wat denk je?

BEELD! oef da's alweer mazzel, blijkbaar werkend/vastgelopen weggezet.

Dicht dat ding, ik ben er nu wel even klaar mee na al dat geploeter. Die insert/assemble test komt later wel een keer (boekkie bij!).

Marcel -van het TV museum- nogmaals enorme dank voor het afstaan van toestel en manual, dat laatste heeft me zeer geholpen.

Next!...

Toevallig vraagt er net een op MPL om een N1500, evt ruilen tegen wat anders... klein kansje, effe mailen en ja hoor hij heeft een 1502 dubbel, en een koptrommel over dus dat werd de ideale ruil. Dankzij z'n leasewagen ook nog aan huis gebracht (had me anders 50 eu superpeut gekost tja). Ding doet het prima op de antenne out, even nog zo'n AV uitgang aansolderen (zie verderop) en we kunnen met iets meer zekerheid die muur VCR banden doorspitten. Patrick hartelijk dank!

N1502 -1976 tunerlade en 'accu'vak

mechanique en gewoon perfect spelen he!

De N1502 is een geheel herontworpen versie van het oorspronkelijke apparaat ofschoon de koptrommel uitwisselbaar is. Vooral het inrijgmechaniek is veel solider met een worm&tandwiel dat direct de inrijgring aandrijft ipv dat gammele touw en katrol spul. Digitaal klokkie, paar ICtjes her en der, iets stillere motoren. Net als de 1501 een stilstaand beeld knopje (blijft 2 minuten staan). Later is dat weer weg gek genoeg. Tja en naar de geest van de tijd verpakt in antraciet en zwart ribbelplastic zie de bandrecorders en radios van die jaren. Geen standaard AV uitgang meer helaas, dan moet je blijkbaar de 1512 kopen met een toegevoegd I/O paneel. Lossen we tegenwoordig zelf op zie hieronder.

nog maar eentje doen dan?

Zelfde paasweekeinde als boven bij mijn broer, nog een geredde 1502 servicen. Ome Frits zij dank geen snarendrab slechts verslapt. Nieuwen erin, beetje smeren en poetsen en hij geeft meteen snaarstrak beeld, dat is mazzelen. Kan de vorige weer in de verkoop want eentje van elk type is echt wel genoeg. Wel weer een AV out eringezet, schema zie verderop.

Het kan altijd beter... VCR-LP

Nog weer een paar jaar later maken ze een halve snelheid versie de N1700. Het heet dan VCR 'long play' (max 150 minuten). Andere koptrommel, iets andere knoppen op het front, modernere afstemlade, extra motortje en snaar voor (vlotter?) snelspoelen maar verder grotendeels identiek aan de N1502.

N1700 - 1977 mechaniek met extra spoelmotor

Door die halve snelheid kloppen de bandlengteaanduidingen niet meer, dus er komen nieuwe cassetteverpakkingen (de banden zelf zijn gewoon uitwisselbaar). Het heet nu LVC i.p.v. VC. Die 3 uurs band is wel errug dun en kwetsbaar, zo te zien niet aanbevolen in een 150x.

alle mogelijkheden in een schemaatje op de latere dozen

Een N1700 geschonken door de schoonouders van mijn chef:

Op zijn kop, luik open, print opzij en de bekende 4 verslapte snaren vernieuwen.

uurtje later loopt ie alweer helemaal perfect, geweldig strak beeld. Voor de verandering was dit nou niet zo'n geheel gecorrodeerd stofnest, integendeel: keurig schoon loopwerk. Hartelijk dank aan de donateurs, ook voor het netjes bewaren!

weer zo'n AV out trapje erin: superbeeld!

(alles over dit hulpmiddel straks op de vcrtips.htm pagina)

De laatste versie van de VCR heet N1702, minimaal gewijzigd en met zilvergespoten bovenkap iets vriendelijker aan het oogh -dat zoals bekend ook wat wil- dan die symphonieen in antraciet en zwart. Het ding heeft onder de (paar) VCR kenners de naam het beste type te zijn, redelijk betrouwbaar. Ofschoon dezelfde kenners beweren dat de N1502 een beter beeld geeft. Het is me tot zover niet opgevallen, op goeie ongebruikte BASF CrO2 band (of hervulde cassettes met VHS teep) nemen ze allebei erg mooi strak op, zonder meer VHS HQ kwaliteit.

N1702 - 1979, gekregen van moeders buurvrouw

Na wat moed vatten en schoonmaken van het inwendige maar eens voorzichtig de stroom erop. Geen rook, hij begint netjes te leven. TV eraan en afstemmen (heeft alleen RF out geen AV aansluiting). Nog een keer alles goed nalopen en schoonmaken en vooruit dan maar een cassette erin. Eerste keer rijgt ie niet helemaal in maar na wat massage komt het toch goed. Hmm, zwabberbeeld zonder herkenbare TV opnamen? Nog maar een keer de kop schoonboenen. Aha, half z/w beeld en de synchronisatie pakt hem, dus 1 kop doet het. Nog een keer boenen. JA! stabiel beeld en kleur maar geen geluid. Trimmertje op de RF modulator verstemmen en hoor aan daar is het geluid ook weer terug. Na een paar minuten lopen wordt het beeld steeds beter (elcos moeten even wakker worden na 25 jaar stilliggen en de koppen slijten langzaam weer schoon van oxidatie). Uiteraard zijn het nog opnamen van de hark TV (duitsland) dus dat beetje ruis zal al wel in het signaal hebben gezeten.

hij doettet!!

Zou ie ook nog opnemen? Leeg stukje band gevonden, tuner afgestemd (de bekende afstemlade met 8 wieltjes uit de TVs van die tijd) en REC dan maar. Wat dacht je wat: gewoon prima beeld en helder geluid je blijft lachen. Er zitten nog twee in folie verpakte BASF CrO2 banden bij daar kan je het beste mee opnemen heb ik van de kenner vernomen.

Thomas MFB was here en bracht mee: 3x N1500, N1512(!), N1700 en 6 zakken teeps, amai! Daar leggen we speciaal even een tapoitje voor neer. Es kijken wat er nog van te redden is. Gromsound als landelijk VCR-KCA inzamelpunt oeioei ;-) Thomas en Stijn hartelijk dank voor het afstorten.

Zelfde avond even een ruim uurtje fluitend sleutelen, wat zijn ze toch makkelijk in de omgang die latere modelletjes. Uiteraard de 1512 eerst die miste ik nog. Er zaten ipv snaren geplakte O-ringen in en nog te groot ook. Onder andere daarom wou ie niet stabiel lopen, elke keer dat die plak langskomt is ie uit sync. Geloof het nou eens: geplakte snaren zijn leuk in een legotreintje maar absoluut ongeschikt voor tachogeregelde aandrijvingen in bandrecorders en videos! En uiteraard slipt een ronde snaar op een vlakke trommel daarom hoort er ook een platte snaar op. Voor die paar euro rubberwaar, en dan noemen ze mij een kniepert...

geplakte dropveters (R) vervangen door echte snaren (L)

Kenmerkend voor dit type: het toegevoegde AV bordje onder de hoofdprint, 2x BNC en 1x DIN AV achterop en een drukknop VID ipv 8 op het front. En het logo natuurlijk maar dat was desnoods wel na te maken.

bussen knoppen logo

Na zeer uitgebreide reiniging van deze ongelofelijke smeerbak (nog nooit een buitenbak zien schimmelen, en van binnen is ie vermoedelijk ook nooit schoongemaakt) aan de TV met dat ding. Uiteraard direct snaarstrak beeld zowel RF als AV out, wat is het toch kwaliteit he:

I rest my case!

JEUK2, zo'n 1500 is toch te mooi om (in de weg) te laten staan. Van de drie is er één echt sloop ''kop dood, snarendrek'' vermeldt Thomas zijn briefje. Had toch al geen zin om twee keer in 1 week urenlang te smeren. Dus uitelkaar dat ding tbv de rest en de omkasting bewaren voor later. De tweede vermeldt ''kop oke, loopwerk dol, klokkie stuk''. Voor de verandering geen snarendrek dus al een keer vervangen maar inmiddels weer verslapt. Inrijgspul doet inderdaad gek. Naast een gebroken toptandwieltje is er nog een draadje los en de 220 microswitch wordt niet goed bediend? Joh, hij is helemaal verkeerd bedraad, net andersom. Maar geen soldeersporen op het derde aansluitlipje das gek. Vernieuwd maar fout gemonteerd en daarna op zolder gegooid? Nu ja de rest is te repareren met het spul dat net uit die slacht 1500 is gevist. Inrijgmotor met toptandwiel, werkend klokkie (AMHD), katrol is nog net te gebruiken (scheurt al een beetje). AV bus nog even omgesoldeerd naar kleuroutput (zie VCR tips pagina), kast geboend met ethanol (echt alu is altijd weer als nieuw te krijgen) en ja hoor, perfect beeld op zowel RF als AV out. O wat zijn we heden blij - maar wel een beetje moe.

de elfstééédntocht, wat een bocht, is beernburg²

Nou die laatste 1500 dan ook maar even op tafel. ''kop dood, uhf mod stuk?''. Vooreerst rijgt ie niet goed in, loopt steeds iets terug en komt dan in resonantie. Thomas heeft al lekker zitten beunen, de katrol is in ieder geval mooi gemaakt met een stukkie koperpiep (waterleiding).

Alleen dat trekveertje vervangen door een slappere is geen goed idee, daardoor loopt ie dus steeds terug. Originele eropgezet, switches en tandwiel op de goede positie afgesteld. De gebroken 220 switchhendel heeft ie wel geniaal simpel gerepareerd, gewoon vastgebonden aan de metalen hefboom! Even verbeterd met wat dikker draad en geborgd met soldeertin. OK loopwerk rijgt weer netjes in. Bodem los dan. Grrr geplakte slappe dropveters.... vervangen door echte snaren en de fricties gereinigd. Fritszijdank geen snarendrek dat is op Thomas zijn handen achtergebleven ;-) Testband erin, yep hij draait en snelspoelt ook nog vanzichzelf. AV out gemodificeerd (zie onder tip2) dan heb je de RF modulator niet nodig. Even een andere kop erin, helaas alleen geluid en ruisbeeld dus het lag niet aan de modulator. Kopversterker gewisseld geen effect. Jammer dan, toch een donor after all. [2011: weggegeven aan een soldeersmurf met video ervaring, die kreeg hem wel weer werkend].

Hij heeft overigens een erg laag serienummer, de anderen zitten allemaal boven 300.000. Kappen boven de kop zijn glad net als de rest van de bovenkap ipv gematteerd dat is ook apart. Werd zeker te snel vies van het dichtdrukken ofzo.

Wat is mooier dan één N1500? Een kwartetje :-)- En ik ooit denken dat ze zeldzaam waren... er zitten al meerdere mensen in ons circuit met een schuur vol slopers! Dan zijn er toch meer van gemaakt dan we dachten. Tja het was de eerste he, mensen hadden er echt op gewacht zo'n beeldbandrecorder dus daarom misschien goed verkocht in het begin. En wie ooit 3000 gulden neertelde voor dat ding zal hem niet gauw in de stort hebben geworpen maar op zolder hebben bijgezet. Heel fijn, opruimen maar!

De gevreesde GHHRUNNDIGHHH SVR machine...

De eigenwijze druiven in Fürth moesten weer zonodig zelf aan het ontwikkelen slaan. Nogmaals de snelheid door de helft = ''super VCR''. Tot 4 uur op de betere (chroom)banden. Koppenpositie in de trommel iets afwijkend van VCR-LP en superdunne capstan-as maar verder is het ding grotendeels gelijk aan hun laatste VCR de 4000. Dus tiptoets loopwerkbediening en 5 motoren.

Het werkte wel maar niet erg lang, ze werden bedolven onder de klantenklachten en garantiegevalletjes. Volgens een duitse website werd binnen het jaar al een dik boek aan wijzigingen toegepast. Monteurs werden gierend gek van het kreng. Was dan ook binnen een jaar weer uit de handel, ze waren toch al bezig aan v2000 (ook weer een eigen loopwerk, stel hardleerse klojos). Anno nu loopt er bijna geeneen meer. Jammer van eventueel unieke opnamen op dat SVR format, we hebben in videotenland al heel wat zitten denken over een omgebouwde N1702 die dat aan zou moeten kunnen.

Affijn het jeukt dan toch he, zou het echt zo moeilijk zijn? Marcel de videotenkoning kreeg er zelfs twee aan de praat dus het is technisch mogelijk. Tip via de MPLstofzuiger van het forum: er staat er een vlakbij. Dit is dan eindelijk eens in MIJN voordeel. De aanbieder gunde mij het ding ook nog dus fluks afgehaald met een doos banden erbij.

SVR 4004 + teepies

Bandjes gecheckt met een N1702, allemaal SVR bespeeld - mooi zo testbanden zat dus. Volgende dag het ding maar eens open. Oogt vrij schoon en compleet.

effe laten wennen ok werkt

Regelaar ertussen en langzaam laten wennen, ok geen rook hij komt in de lucht. Na enige tijd tape erin en drukkn -> doet het ook nog. z/w stoorbeeld zonder geluid, ongetwijfeld zijn de koppen vuil en geoxideerd. Dus alles weer uit en schoonmaken. Helaas bij de tweede poging uitval op loopwerktoetsen, de alom bekende 'error 8' = voeding overload. Geen manual beschikbaar dus beter even wachten met verder knutselen. Maar in principe deed alles het dus dit is zeker hoopvol.

koppie en inrijgspul, oogt solide

Binnen een week de manual geregeld binnen het videotencircuit. En toen begonnen er twee parallel te sleutelen en via het forum de vorderingen uit te wisselen. Aldus vonden we uit dat de problemen voornamelijk worden veroorzaakt door de talloze blauwe tantaal elcootjes. De 15V voeding wordt platgelegd door diverse elcos naar massa. Eerste verdachte is die op de kopversterker (onder de trommel). Her en der zitten er nog wel wat (10mu35V) dus vervangen die zooi door verse gewone elcos. De hele voeding ook maar nu we toch bezig zijn.

treiterelco 1 slachtafval (1 van 3)

Nadat wat vervolgschade was opgelost in de voeding ging ie inderdaad weer braaf draaien. Helaas bagger beeld, versleten kop naar alle waarschijnlijkheid. Tot nader order in het museumrek, wie heeft er nog een kopschijf voor zon ding? Let op SVR4004 is uniek en anders dan de veelvoorkomende VCR4000. Het staat er op gestempeld.

wat ruischt daar in het struiuiuiuikgewas??? (een dooie kop)

De N1700 XLP modificatie (5 uur op een LVC150)

Proberen we wat anders, een modificatie uit den ouden doosch om de bandsnelheid van een N1700 nogmaals te halveren. De kop hardware zal niet perfect passen bij SVR maar wie weet wat er nog uit komt. Reserve tape servo unit uit de voorraad en solderen maar.

de originele instructies, door de auteur ondertekend

. mod a en b

mod c balance bijstellen

knoppie achterop geplakt, klaaro. proberen maar!

het resultaat van SVR tape afspelen.

Live is het redelijk aan te zien met 1 blijvende stoorstreep onderin (het effect van die afwijkende kop orientatie, VCR LP: 179 graden en SVR 180 graden) en nogal vage kleur. Snelheid synct netjes op de bandpulsen. Op de fotos blijkt dat 1 halfbeeld keurig in kleur is, maar het andere is zwartwit (middelt uit in live bekeken beeld). Dit is het gevolg van een SVR-eigen fasedraaiing van het kleursignaal in het even halfbeeld, om de 4 lijnen. Helaas niks aan te doen, wordt geregeld met wat intern opgewekte timingsignalen die gewone VCR-LP niet (nodig) heeft. Plus unieke ghhrundigghh componenten -driepoot spoeltjes- die voor het heen en weer fasedraaien nodig zijn. Om nou een SVR daarvoor te gaan slopen...

Het beste wat ik kon doen was middels een syncscheider chip 1881 het 'even' halfbeeld op z/w schakelen (color signaal aan massa). Een analoge TV gaat dan een beetje middelen en levert een redelijk maar half verzadigd kleurenbeeld. Het is -helaas kwadraat- niet over te teepen of te capturen, dan gaat de laatste kleur verloren in colorkiller circuits (want gemiddeld te laag signaal). En een digitale TV kan er al helemaal niks van maken die gaat hikken of freezen.

beter dan niks..

je zou een 1/50 sec geheugenschakeling moeten hebben die van het oneven halfbeeld de kleurinfo bewaart en die aan het volgende even halfbeeld toevoegt. helaas -tot-de-derde, die chippies bestaan niet, alleen voor lijnvertraging (64musec). toch jammer dat je dit niet kan capturen anders was er met videobewerkingssoftware misschien wat te regelen. We blijven erover nadenken en verder knutselen, wie weet...

N1702 kleur- en helderheid indicatie gesplitst (extra ledje) en het werkt nu ook in PLAY.

In het geval van VCR gaat het niet om de technische perfectie zoals bij V2000 maar om de historische betekenis en de oudere TV opnamen die op die banden staan. Wie weet wat we nog allemaal tegenkomen. Heb je nog van die ouwe dikke cassettes, niet weggooien! Er is al een landelijk netwerkje liefhebbers die deze banden afgrazen, leuke fragmenten overzetten en het spul weer doorgeven aan de volgende freak.

Miss school TV 1978

Na 12 van die dingen te hebben doorgespit werken er toch weer 10, dat valt helemaal niet tegen. Ik geef toe dat ik me hierin al die jaren heb vergist. Op school hadden ze er gewoon geen verstand van, simpel kopreinigen was vermoedelijk voldoende geweest.

MIJN REPARATIETIPS VOOR DEZE FRAAIE MACHINES: vcrtips.htm plus het schema voor die directe AV out aanpassing.

IK REPAREER NIET IN OPDRACHT en heb GEEN RECORDERS TE KOOP/HUUR!!

.......................................................................................

http://www.marcelstvmuseum.com = Marcel's TV museum, ook video en professionele cameras

http://www.videoinfo.nl/ = Martijn's zeer uitgebreide videosite (maar niet alle info klopt)

http://www.totalrewind.org/ = Sfeervolle engelse site met ook veel wetenswaardigs o.a. over VCR

http://users.pandora.be/frank.ttt/ = Super AV Belg, ook uitgebreide VCR pagina

www.nostatech.nl = Wil heeft alle VCR sevicemanuals gratis digitaal beschikbaar!

http://forum.mfbfreaks.com/ = Heerlijk freakforum voor Philips retromanen, nu ook met VCR

www.ottoderuig.nl = collega videoot Otto de bandengraver, warme contacten met de gooise matras