VCRteeps

De VCR baantjies:

Blijft leuk dat verzamelen. Na het doorworstelen van een paar honderd van die dingen kom je ze bijna allemaal wel een keer tegen. Plus wat ''zeldzame postzegels'' (©McT) along the way.

beide systemen op AV 1 en 2, REC op de combo. Superhandig

Nog voordat iemand het in haand'n heeft gehad wordt de markt alvast gemasseerd door de PR afdeling van Philips. Zowel in de audiorecorders folder van 1971 als een speciale losse videofolder in 1972 (bron: MFBfreaks.com). Hier zijn wit gelabelde cassettes met drie concentrische boogjes op te zien:

1971 1972 : witlabel tapes met goudkleurige? boogjes

Op een andere foto die ik kwijt ben staat ook de buitendoos afgebeeld, eveneens met boogjes. Omeunig zeldzaam. ik weet van twee collega videoten dat ze er eentje hebben. Meestal met interne Philips demo opnamen.

wat je niet hebt moet je dan maar namaken, leve de computer ;-)

De eerste banden in de winkel (120 gulden!!) zijn alom bekend, in drie kleuren/lengtes en aanvankelijk made in USA, later in AUSTRIA. De doos heeft een rubber tiet als spoelborging en een nokkeltje/haakje ''PUSH'' als sluiting (breekt doorgaans af).

eerste type VCR band 1972 plus bijsluiter met tellerstandentabel

Tweede model is al een stuk strakker gestyled maar nog steeds op N150x toegesneden. Weer rood groen blauw gecodeerd nu middels een regenboogbaan. Bovenste cassettehelft is van doorzichtig plastic net als bij BASF (zouden ze daar worden ingekocht?). Nog steeds de doos met rubber tiet en het breekhaakje.

tweede type (sorry ik heb nog geen VC30 gevonden)

keurig kleurgecodeerd overzichtelijk, allen N150x

hehe.. onderin de allerlaatste doos! Hoezo zeldzaam.

en de gevreesde cleaning tape = droog papiertje, kan geen kwaad. Of het veel doet is een tweede...

Derde type is een variant hierop, opdruk nu aangepast aan de inmiddels op de markt gebrachte N1700 met lagere snelheid het VCR Long Play systeem. 5 lengtes maar liefst, de kleurcodering is weg en de rubber tiet ook, functie overgenomen door een onhandige losse gele spoelkern (ook bij BASF = 2e indicatie van externe inkoop), ongetwijfeld goedkoper om te maken. Soms wel en soms geen opschrift x hr long play:

lijstje met speelduur

derde type zowel N150x als 170x

en ze komen naast Austria en Germany opeens ook weer uit de USA!

De 180 minuten band mag volgens de opdruk niet in een N150x en dat lijkt me een goed idee want ook in een 170x wil deze erg dunne flieberteep graag vastlopen (schiet tussen de spoelen). Hoeveel van die ondingen ik al heb losgehaald inmiddels, ik ben de tel kwijt. Hierover verderop meer.

Vierde en laatste type is sterk versimpeld verpakt maar eigenlijk wel elegant en het neemt ook minder plek in. De plastiek klapkist is nu een zwart kartonnen insteekhuls (als de eerste v2000 uit 1980) met twee hapjes eruit om de lengte van de band af te lezen en om de cassette eruit te kunnen vissen. Slim!

vierde type in unidoos (precies één 180 tape gevonden!)

andermaal met de losse gele spoelkern

de laatste komen weer uit de USA blijkbaar.

De laatste banden kosten ongeveer 25 gulden en zijn leverbaar tot in 1990 (nieuw folieverpakt met kassabon ter inzage, ik vermoed hele oude voorraad in die winkel). Ondertussen was opvolger v2000 al 3 jaar uit produktie!

en een goed idee heb je nooit alleen...

Ghhrundigghhh moest natuurlijk weer wat aparts maken, SVR (super-VCR) op nog lagere snelheid. Kregen ze een hoop gezeik mee in de garantiesfeer. Videomaat Jaimie heeft toevallig in een N1501 zo'n band aangetroffen:

SVR teep, 3 uur.

Zeldzame postzegel:

Moet je DIT zien, het viel me pas op toen ik hem openhaalde en opeens wat miste:

rechter band wijkt nogal af in opdruk (philips, logo, VC30)

en er zit GEEN SCHUIFLUIKJE voor de rol en de geluidskop in!!

en ook geen rubber tiet en breekhaakje aan de doos!

maar het gekste is: geen perspex bovenhaspel (wel ruwere vertanding)

Duidelijk een andere spoelkern ook. De gietmal van de bodem is op diverse punten afwijkend met oa een veel kleiner bodemGAT voor de capstan. En een logisch symmetrisch handgreep-ribbelvlakje op de rechterzijkant. Al deze zaken doen vermoeden dat het een heel vroeg ontwerp is, dat later na problemen in de praktijk is gewijzigd. Bij zeer precieze beschouwing staat ie ook in de eerste folder. Band zit overigens zo vast als een huis dankzij die ontbrekende bovenhaspel, ondraaibaar. Uiteraard ligt ie inmiddels in het museum.

Heb je ook wat aparts aangetroffen, laat het me weten! En ik hoop nog altijd op feedback van oud-philips mensen, waar zijn ze toch gebleven? U hoeft zich echt niet te schamen voor het video avontuur, voorlopers lopen nu eenmaal het risico van de remmende voorsprong en marketing blijft een vijand van technische perfectie. Wij liefhebbers doen gaarne aan eerherstel voor onze helden uit Eindhoven.

Praktijkervaring op lange duur:

Na het doorspitten van al die VCR banden (met goed geservicede machines en voorzichtige handling) kan ik wat ervaringen delen over de houdbaarheid.

Philips eerste type: nogal verschillend. Dit is stugge bruine (ferro)tape die nogal snel vervuilt en ook hol gaat staan waardoor slecht contact met de koptrommel. Desondanks heb ik er een paar die erg mooi afspelen. Maar ook wel eens een die onreparabel vastloopt. Heel soms zijn de windingen aanelkaar geplakt van het lange stilliggen. Als de recorder het niet lostrekt kan je nog de losse spoeltjes op een bandrecorder proberen om te spoelen (bovenop lege audiospoelen vasttapen).

je probeert toch wat he...

tweede type VCxx: vaak nog erg goed beeld, duidelijk gladder (chroomdioxide) door de machine lopend dan de eerste. Maar ik heb er te weinig van gehad om een goed oordeel te geven.

derde type LVCxx: hier is wat geks mee aan de hand. Van de ene op de andere dag (in mijn geval na een erg hete zomermaand, ondanks bewaren in gesloten doos in de schaduw) kan een werkelijk perfect spelende band opeens ondraaibaar zijn doordat ie luid knarsend en piepend op de koptrommel vastloopt. Schoonmaken helpt niet, ander cassettehuis erom ook niet het is volledig gedaan vanaf dat moment. Het lijkt op hetzelfde probleem als de audio spoelenbanden uit die tijd, die gaan ook vaak piepen en knarsen. Geen idee of het audio recept voor eenmalig afdraaien (bakken in een oven) hier ook werkt.

vierde type in kartonhuls: heel verschillend. De opnamen blijven wel goed erop staan maar ik trof een partijtje uit één bron die net als die van hierboven knarsend vastlopen. Blijkbaar dan toch een kwestie van de opslagomstandigheden. Knarsende v2000 band heb ik ook nooit ervaren vermoedelijk is er op het eind wat anders in gegaan, of ik moet er gewoon nog tien jaar op wachten.

Andere merken:

BASF kom je na philips veel tegen. Over het algemeen minder ellende mee (het is niet anders). Zelfs de hele oude (geheel zilver) doen het vaak redelijk tenzij ze erg smerig zijn. De latertjes (zwart/zilver wikkel halfdoorzichtig cassettehuis) glieren soepel door de machine. Ik gebruik deze variant bij voorkeur om testbanden mee te maken.

SCOTCH / 3M een goede derde in de verspreiding. Hele vroege (wit met blauwe of rode vlakken) die perfect spelen, maar ook wel eens hopeloos vastlopen. Latere in zwarte wikkel met regenboog nogal verschillend. Soms te smerig om te draaien, koppen lopen binnen 30 seconden dicht.

VCR VCC VHS en Beehta de cassettjes

Kijk, ze maakten tapes voor alle systemen, deze zijn uit begin jaren 80 (inclusief mijn eigen allereerste VHS band uit 1982)

je blijft lachen: inhoud gemaakt in italie, engeland en amerika... tis allemaal dezelfde breedte.

AGFA ik vermoed Basf onder schuilnaam maar op de paar tapes die ik heb lopen de koppen binnen een paar seconden dicht dus het is wellicht toch ander spul, of B-keuze van Scotch.

Theoretisch zou je net als met v2000 moderne VHS band (E180 of dikker) erin kunnen spoelen als je een goede demo/test band wilt bouwen. De breedte is hetzelfde, een half inch. Vergeet de afslagstroken niet!

Algemeen:

Eigenlijk zijn het brakke banden die VCRs. Omdat de spoelen niet in lijn liggen moet het geforceerd wat krom de bocht om en dat geeft problemen. Daarom blijft de band ook om de koptrommel liggen bij snelspoelen, slecht idee (zie beehtamax) veel wrijving en slijtage. En alle drek op de band passert de videokoppen die snel dichtlopen. Als de spoeldragers/liftstuitnokken niet exact goed liggen gaat de zaak aanlopen in het cassettehuis. De begin en eindstops zijn simpele strookjes schakelfolie, mist ie regelmatig wegens smeer (of oude bandbreuk en foute reparatie) en dan knalt de spoel aan het einde met geweld vast: bandbreuk of de hele handel schiet ertussen, open maar weer dat rotding.

schakelfolietje gemist?

tussengeschoten halfway repa

Als de machine slecht remt krijg je bandlussen van loos doorlopende spoelen en slaat de zaak intern vast (vandaar vanaf type N1501 een extra spoelrem!). Te hard remmen is ook niet goed: tape slaat tussen de haspels of scheurt gewoon doormidden (dunne soort).

daar gaan we weer...

Het is maar goed dat ze makkelijk opengaan met 4 zelftappers want het is nogal eens nodig. Steeds weer dat ellendige geklooi met de remheveltjes en het asje/veertje/klepje die er uitvallen bij het terugplaatsen. Ik laat het klepje vaak maar weg het hoeft toch maar 1x te spelen. Plakken gaat gewoon met dunne scotch magic (aan de rugzijde uiteraard), teep het op een glad tafeloppervlak in lijn netjes vast en snij het dan aan de buitenzijden los van de tafel met een scalpel. Nog geen probleem gehad met deze methode ook niet met hakende koppen ofzo. Cassettes staand en teruggespoeld (wel nog voor de afslagfolie voor de zekerheid) bewaren aub. Liggend bewaren geeft afgeplatte onderkant waardoor beeldstoring aan de rand. En maak je recorder van dienst erg goed schoon van aangekoekte drek. Ik heb meermaals tapes gehad die over de gehele lengte op vaste hoogte een kras vertonen (door een vuil paaltje in de machine of de cassette zelf) resulterend in een witte stoorstreep op vaste positie in beeld. Zonde!

Een ander grappig effect is dat originele heel oude opnames (dus met verse recorders en koppen gemaakt) vaak perfect afspelen terwijl late 3e hands overnames op recycletapes (tot in de jaren 90) vaak bagger zijn mbt synchronisatie. De recorders waren toen al moe, slippende riemen zwaarlopend mechaniek etc waardoor onregelmatig toerental. Erg jammer van wat historisch belangrijke opnamen die nu ondraaibaar blijken. Als de tape servo/sync veel sneller zou volgen in toerental (sterkere terugkoppeling) is er wellicht nog wat mee te beginnen. Helaas ben ik geen elektronicus, trouwens er zijn ook geen schemas in omloop van de betreffende insteekunits dus dat wordt een kwestie van reverse engineering.

Om een verse test/demoband te maken kan je VHS band in de cassette spoelen. zie de vcrtips.htm pagina, tip 9.

Party on, videoheads!

.......................................................................................