TIPS voor collega liefhebbers (of wie het wil worden) van klassieke Philips HiFi-AV apparatuur.
Enkele ervaringen die ik heb opgedaan in de laatste jaren met die ''ouwe rotzooi''.
Overigens zijn de beschreven zaken een persoonlijke neerslag van sleutelwerk door een amateur/hobbyist aan enkele typen apparaten. Dat wil zeggen dat navolging GEHEEL OP EIGEN RISICO IS!! De auteur aanvaardt GEEN ENKELE AANSPRAKELIJKHEID voor eventuele schade voortvloeiend uit knutselwerk van derden naar aanleiding van het beschrevene. (Sorry dit moest even, laat je niet afschrikken als je een beetje handig bent).
Dit zijn de meest gestelde vragen n.a.v. deze site:
0) Mijn radio/video/bandrecorder/etc is stuk, kan je die effe voor me repareren?
NEE. Ook niet voor geld. Ik heb een voltijdsbaan in een ander vakgebied en dit is puur hobby. Heb het al druk zat met mijn eigen berg rotzooi. Op deze site en diverse fora staan overal tips hoe je zelf wat kan repareren. Als je dat niet ziet zitten: op marktplaats met dat ouwe kreng en gewoon wat nieuws kopen zoals al die andere mensen in de afgelopen 30 jaar voor jou deden. Alleen de echte hobbyisten kunnen anno nu nog spelen met deze dingen.
0b) Waar staat dat museum en kan ik een keertje langskomen?
Nee sorry, t'is een prive-collectie verspreid door mijn niet al te grote woning. Vandaar deze website om toch het gevoel te delen en in gesprek te komen met gelijkgestemden. Een ''echt'' museum daar begin ik niet aan, dat gaat toch vaak mis op den duur - zijn genoeg voorbeelden van bekend.
1) Waar kan ik aandrijfsnaren kopen voor mijn bandrecorder, cassetterecorder of pickup?
Genoeg te vinden op het net, je kan het zo duur maken als je wilt. Ik kan ze helaas zelf niet meer leveren, de bron is opgedroogd. Ik heb mijn in 10 jaar opgebouwde ervaringskennis overgedragen aan kameraad Thomas van de webwinkel van MFBfreaks.COM dan kan je daar voortaan terecht.
Hier staat hoe je snaren vervangen kan in een gangbare bandrecorder: snarentip.htm
2) idem voor pick-up naalden?
Ook o.a. te koop bij de MFBfreaks.COM webwinkel en diverse andere adressen.
3) Waar haal ik schema's of instructieboekjes vandaan?
Voor onderhouds- en reparatiegegevens heb je de servicemanual nodig, die wordt perfect gescand digitaal geleverd door Wil www.nostatech.nl GRATIS! De instructieboekjes voor de consument hebben we op het forum van MFBfreaks.COM gezet. Van liefhebbers voor liefhebbers dus GRATIS zoals het hoort. Laat je niet afleggen door internetfuikjes of goudgravers!
4. Mijn bandrecorder klinkt zo dof, wat kan dat zijn?
Begin maar eens de koppen goed te schrobben met een wattip met alcohol of spiritus (NIETS ANDERS!). Ook de bandgeleidertjes en de aandrijfas en rol. Allicht is het dan al een stuk beter. Zeer hardnekkig vuil schrob je weg met een luciferhoutje. Controleer of de aandrukviltjes niet versleten zijn, ruw ze eventueel een beetje op met een schroevendraaiertje. Verder kun je de weergavekop ietsje bijstellen. Naast de kop (de meest rechtse) zit een stelschroefje. Doe een koptelefoon op en speel een goede band af (het liefst met opgenomen RUIS b.v. van de FM band). Draai met een schroevendraaiertje de stelschroef voorzichtig over een halve slag heen en weer en luister naar het effect. Stel af op maximaal hoge tonen links en rechts gelijk. In de meeste gevallen krijg je zo het geluid weer als nieuw (als de koppen niet versleten zijn, maar na 1974 komt dat haast niet meer voor met die Long Life modellen). Als je 3 koppen hebt kun je op dezelfde manier tijdens het opnemen de opnamekop bijstellen. Zet dan de weergave op naband (After) en luister mee. We gaan er wel van uit dat de testband goed is, dus bijvoorbeeld bij een ander opgenomen op een goed gesteld of nog fabrieksverzegeld apparaat.
Overigens is het noodzakelijk om na een tape of 2 de koppen weer schoon te maken als je tenminste hoge kwaliteit wilt houden. Vergelijk het maar met een platenkwastje, dat doe je ook voor iedere plaat opnieuw.
5. Ik zoek nog een ....... hebbie dat?
Nee, ik verkoop geen spullen, behalve deze dan: handel.htm. Maar houd Marktplaats in de gaten, daar komt genoeg voorbij.
5b. Ik heb de zolder opgeruimd, wil je nog een berg ...... hebben?
Hartelijk dank voor het aanbod maar ik kom hier al aardig om in de spullen! Het meestvoorkomende werk heb ik (dubbelen al verkocht). Kijk even onderaan de 'lijst' pagina naar wat ik nog wel zoek, en zet de rest maar op Marktplaats. Dan vindt het zijn weg wel naar de ware liefhebber. Doe ons allemaal een lol en vraag er geen idioot hoge prijs voor, je zou het anders toch maar weggooien.
6. Wat kost dat nou nog?
Over het algemeen wordt jaren 70 HiFi spul massaal opgeruimd van zolder. De generatie die dat nieuw kocht (en hun kinderen!) heeft inmiddels allemaal digitalis en wil niks meer weten van die ouwe zooi (daar krijgen ze spijt van!). Doe er je voordeel mee zolang als het duurt. Een beetje 18 cm bandrecorder met kapotte snaren en/of andere defecten kost meestal zo'n 10 a 20 euro. Dat is een leuke basis om aan te gaan sleutelen. Denk om de kosten van snaren! Zorg wel dattie compleet is, dus stofkap, kopdekseltje, alle knopjes, snoervakklepje enzo. Boekje erbij is natuurlijk helemaal leuk. Als een apparaat goed werkt (demonstratie!) mag het wel wat meer kosten, ga maar na wat snaren kosten en een paar avondjes werk. Laat je niet opnaaien door wilde bieders, er zijn genoeg van die dingen in omloop. Het is mijn ervaring dat elke Philips vanaf de 3 motoren serie wel weer aan de gang te krijgen is. De hoekige klassieke modellen zijn daarbij wat makkelijker in de omgang dan die plastic beesten vanaf 1976 in die nodeloos ingewikkelde kast. Technisch en qua geluidskwaliteit zijn ze hetzelfde. N7150 en N7300: plastic rotzooi, maar nu ook van binnen! Doe jezelf een lol en laat ze staan. Blijf je er toch aan hangen dan staat hier hoe je het onvermijdelijk afgebroken rolmechaniek weer op de rit krijgt: 7150roltip.htm . N4450 is een prachtig kapitaal ding met een kapitale prijs. Techniek en geluid zijn echter hetzelfde als van de N4418 enco, zijn die grote spoelen plus autoreverse nou echt het tienvoudige waard? Vrijwel geen sloopaanbod en owee wat zijn ze vaak kapot en haast niet te repareren. Alleen voor de echte masochisten dus. De andere joekel N4520 laat ik maar buiten beschouwing die is nog veel duurder. Wel ontzettend goed ALS ie het doet... zit mudvol custom IC's en de manual is zo dik als een gouden gids...
Kijk uit voor de mechanische voorlopers als N4404/4407/4408/4500 (technisch gebaseerd op de voorgaande EL series). Andere snaren zijn bij bovengenoemd adres wel te krijgen maar het snelspoel tussenwieltje is een probleem. Vrijwel alle apparaten die er nog zijn hebben dat wieltje als drab om het naafje hangen. Kameraad Frits (de EL Meister) van bandrecorder.be kan een alternatief bandje voor dat naafje leveren. Maar als je alleen je ouwe tapes wilt terughoren koop dan maar gewoon een 4416 ofzo die blijven ook langer werken.
Partijtjes oude (18 cm) tapes worden zat aangeboden maar een hoog percentage daarvan is niet meer bruikbaar door het zogenaamde sticky shed syndrome (ze piepen en knarsen dan langs de koppen). Als je de recorder echt serieus wilt gebruiken koop dan liever nieuwe tape in de webshop van MFBfreaks.com. Tip: koop een groot voordeelpak zonder spoel en draai het zelf op twee 18cm spoelen.
Radio-versterkers, heel wisselvallig. Mijn geliefde 720 kostte 15 euro (met een kreng van een 5702 erbij), ik zou zeggen tot 20 euro voor opknappers (altijd de lampjes kaduuk) is acceptabel. Ook hier is wel aanbod van, ze komen allemaal aan het daglicht. 790 is wat zeldzamer, ik had mazzel met die containervondst. Die konijnenhokken van de serie 701, 702, 712, 741 etc zijn niet veel waard. Nauwelijks HiFi te noemen, slechts 15 a 20 Watt etc, Het gewicht is een aardige maatstaf: 10 kilo blijkt prima kwaliteit! MFB stuurversterkers zijn vaak een stuk duurder, terwijl er nota bene minder in zit. Overigens kan iedere koptelefoonbus die dingen aansturen dus het kan wel goedkoper. En je kan naderhand een MFB uitgang inbouwen, zie verderop.
De fabuleuze visoogversterkers worden regelmatig aangeboden en de prijs valt wel mee (max paar tientjes als alles het doet). Alleen zijn ze wel eens kapot met die dure gepaarde eindtransistoren (551 niet,dat is alleen MFB). Neem in ieder geval een brede dus 521/551/561, die smalletjes (520/550) zijn ook geluidstechnisch ondermaats. Bijbehorende tunertjes 621/651 zijn wat simpel en gammel, maar het oogt natuurlijk mooi naast elkaar. De oudere serie versterkers 590/591 en tunertjes 691/697 (als 790) zijn technisch even goed, mooi klassiek 1970 uiterlijk.
De latere plasticbeesten (ook wel vliegdekschip genoemd) als 743 vallen erg tegen in vergelijking met het bovenstaande. Zowel wat geluid als wat mechanische stabiliteit betreft. En de militarylook styling is een kweste van smaak.... wat mij betreft containervoer deze dingen. Maar ieder zijn eigen jeugdsentiment, als je maar gelukkig wordt. De aluminiumbakken van na 1978 zijn wel weer oke maar vallen buiten mijn stijlperiode. Jaren '80 is het opnieuw plastiekprut, ditmaal alu gespoten om niet op te vallen.
Cassettedeckjes dan? Alweer wat de gek ervoor geeft. Van 1 euro tot 20 of meer. Reken er in alle gevallen op dat alle snaartjes vervangen moeten worden, en vaak ook de aandrukrol in verband met zweving. De ouwetjes hebben ook nog wel eens een versleten kop. De nieuwste hebben een inelkaar geplakte wiskop die nu dus uitmekaar valt en alles ondersmeert met kleefslijm... wat een narigheid. Vanaf 1976 zit er ook nog een zacht kunststof aandrijftandwiel in (tussen capstan en opwikkelas) dat veroudert en onvermijdelijk een keer in 1000 stukjes breekt, vervanging is (niet voor alles) te koop - at a price. Nee t'is geen kwaliteit meer in later jaren, zelfs de peperdure computercontrolled servodecks uit de jaren 80 sneuvelen allemaal op die ellendige gele breektandwieltjes. Koop ze niet als je denkt daarmee je bult cassettes te kunnen afspelen. Het gaat misschien twee kantjes goed en dan KRAK RIP STORT en uithuilen.
Pick-ups: Tja, het hangt er van af wat je wilt. De eenvoudigste apparaatjes met synchroonmotor en omschakelbare snaar zijn terecht niet duur. De electronisch geregelde klassieker 212 (of voorloper 202) is erg goed. Het element 400 is standaard, de 401 en de 412 zijn iets betere opties. Dit type pick-up wordt veel aangeboden, dus keuze genoeg. Je moet hooguit een snaartje vervangen en soms een (fietsachterlicht)lampje en de aan-uit knop. Meer is niet nodig voor echt goede HiFi. KOOP GEEN NIEUWE USB VINYLFREES!!! je kostelijke platen zijn na 1x draaien onherstelbaar beschadigd!!!!!!! dit is echt verwerpelijke afleggerij van nietvermoedende leken. Een ''oud'' pickuppie al is het maar zon kofferdingetje uit de 70s is echt onvergelijkbaar beter en met iets meer moeite -pickupversterkertje ertussen- heb je echte HiFi zie boven.
Boxjes vallen wel mee, de kleintjes gaan voor 10 euro per set. Grotere naar rato. Vanaf de 423 klinkt het heel behoorlijk. MFB is geheel andere koek dat begint ergens bij 50 euro de twee, het zijn ook eigenlijk mono HiFi-versterkers met een stel speakers erin. T' is iets duurder, maar het geluid is onvergelijkbaar... alles hierover op: www.mfbfreaks.com En wees gewaarschuwd: als je het een keer hebt gehoord ben je hooked - ik spreek uit ervaring en vier van mijn vrienden inmiddels ook ;-).
V2000 videorecorders zijn zo van zolder niet veel waard en alleen nog leuk voor zelfsleutelende liefhebbers, want er is geen onderdeeltje of service meer voor te krijgen dus je bent op je improvisatievermogen en sloopapparatuur aangewezen. Er staan er nog genoeg op zolder evenals dozen met tapes. Betaal niet teveel, als de kop RIP is of de computersturing schizofreen (reageert niet op knoppen of cassetteklepje gaat niet open of achteruit doet het niet of hij begint zonder aanleiding iets te doen) heb je er niks meer aan. Na reparatie en goed werkend (demonstratie!) kost het uiteraard meer, want dat scheelt veel moeite. VR2350 heeft meer mogelijkheden maar het is wel ellendiger sleutelen dan de andere modellen en helaas storten ze ook weer snel in is mijn ervaring. VR2840 wordt nogal overschat, bijna gelijk aan de VR2340/F en de halve snelheid stand geeft sowieso een baggerkwaliteit beeld... alleen voor de verzamelaars dus.
Wel alles testen voor aankoop, zet hem eens in zijn achteruit. Als ie de band verkreukelt is de drukrol RIP-uit de handel inmiddels. Tapes gratis erbij of los max 1 euro per stuk. Neem liefst 480 minuten band EQ of XHG, dunne band=beter kopcontact en er gaan 4 films op 1 cassette. En kijk uit: de Philips VR2025 is een omgestickerde Grundig!!: geen docu en geen onderdelen, wel bijna altijd kapot. Lekker laten liggen bij alle andere grundigs, die firma is niet zonder reden faljiet gegaan.
Heb je nog een paar ouwe VCC tapes en wil je ze overzetten op DVD, dan is de makkleijkste weg een betrouwbare overzetservice. Gaat het om een beste berg dan is zelf doen voordeliger.
Wil je er perse zelf mee hobbyen koop dan gewoon een goed werkend apparaat (demonstratie!!!!! NOOIT zomaar aannemen dattie het doet, die kans is echt minimaal en de uitspraak ''werkend weggezet'' is in onze kringen goed voor een fijne lachbui - paar jaar stilliggen = RIP), zet de zooi over met een AV kabel (scartbus is aanwezig vanaf de 23xx series, oudere modellen met een verloopkabeltje DIN-cinch) en verkoop hem later weer voor hetzelfde bedrag via marktplaats. Koop er dan wel een met een optimale koppen, vaag beeld of stoorstreepjes bij contrastovergangen = slechte koppen. Tuneropname is niet belangrijk, klokaccu ook niet. Meer info hierover op de speciale v2000 reparatietips pagina vcctips.htm IK REPAREER NIET IN OPDRACHT!!
Zullen we het nog even over het echt eerste home-VCR systeem hebben? Dus die dikke cassettes vanaf 1972. Apparaten kom je wel eens tegen meestal de latere types. Koppen vaak stuk, die zijn OP, plus altijd opgeloste snaren net als bij de bandrecorders. De eerste versie n1500-n1501 heeft ook vaak het inrijgmechaniek stuk, bijna niet te maken. Latere modellen als n1502 en n1700/1702 zijn een stuk beter. Defect toestel max 10 euro als je zin hebt in het avontuur. Om nog gewoon te gebruiken is het niks (wel erg goed beeld overigens) maar voor de oude TV opnamen (en de verzameling) is het wel leuk natuurlijk. Collega videoot Otto heeft er een heel joeptroepkanaal mee gevuld: 'televisie zoals het vroeger was'.
Oude CD-spelers dan? Begint te komen. De allereerste op de markt in 1982 -de CD100- is al bijna onbetaalbaar. De CD101,104, 200, 202, 204 zijn een goed(koper) alternatief van dezelfde kwaliteit. CD303, mooi ding om te zien uit dezelfde eerste folder. Allemaal uitgevoerd met het uiterst stabiele loopwerk CDM-1 t/m 4. Ze klinken ook veel mooier dan latere modellen en jaapanse produkten. Het blijkt zelfs wel te repareren voor hobbyisten tenminste als je op ons forum.mfbfreaks.COM zit. Met de nodige tips van kenners kom je een heel eind.
Bovenstaande opmerkingen zijn gebaseerd op ruim 20 jaar Marktplaats in de gaten houden en vele aankopen/sleuteluren. Uiteraard speelt de reisafstand ook een rol, een goedkoopje in Limburg komt dan duurder uit dan eentje in de randstad (alhoewel vanuit Twente..). Ook dat is een afweging waard. Wel is het dan vaak zo dat de verweggistan aanbieder betere waar voor minder geld heeft, en er wordt ook niet zo op geboden. Dus dan loont het wel om een stukkie te sturen. Malloten met een fantasieprijs lekker negeren en na verloop van de advertentie mailen met een realistisch bod. Soms ziet men dan alsnog het licht en anders gooien ze het maar terug op zolder. Kunnen de kleinkinderen het tzt bij het grofvuil zetten! En bedenk vooral: niets is uniek, dit is allemaal in massaproductie geweest. Verzamelen is een kwestie van geduld en je kans afwachten. En ik vind sleutelen aan een goedkope defecte leuker dan veel betalen voor een werkende.
7. Welke lampjes moeten in een 720 receiver?
Volgens de manual zijn het deze: afstemschaal 2 buislampjes diam. 6x30mm 6V 3W; achter de metertjes en indicatorlampjes power/stereo/LF 5x glazen insteeklampjes 6V 30 mA; voorkeuzesensorknoppen 7x soldeerlampjes 6V 40mA. PAS OP dit geldt voor de latere typen met aparte 6V trafowikkeling vanaf januari 1974. Eerdere modellen met serieschakeling van lampjes: afstemschaal 2 buislampjes diam. 6x30mm 12V 3W; achter de metertjes en power indicator 3x 12V 30mA; indicatorlampjes stereo en LF 2x 6V 30mA; rest als boven. Alles verkrijgbaar o.a. bij Conrad (soms iets ander wattage, kies de dichtstbijzijnde waarde).
Overigens kun je natuurlijk ook diverse indicatielampjes gewoon vervangen door rode of groene ledjes met een serieweerstandje: 33 ohm bij 6V (voor ouderwetse 250mA leds, bij modernere 5 - 50mA leds naar rato weerstand verhogen) werkt goed. Dit gaat ook op voor de 551 en 561 versterkers, maar daar kunnen gelukkig ook fietsachterlampjes in. Idem de 790 receiver.
8. Welke lampjes moeten in de 212 pick-up?
Je kan het zo duur maken als je wilt, maar gewone fietsachterlichtjes 6V 0.05A (schroefdraad) doen het prima! 3 stuks onder de sensorknopjes en 1 boven de autoafslag lichtsensor. De aan/uit schakelaar is vaak stuk. Vervang hem door eentje uit een ouwe PC ofzo, je kunt het pas maken met stukjes plaat en het originele knopje er weer oplijmen. Zodanig dat je van buiten niets ziet van de ombouw. Voorzichtig met het indraaien van de M3 bevestigingsboutjes, druk ze niet in het alu bovendek! Vulringen of een extra moertje gebruiken.
9. Welke lampjes gaan achter de VU meters, schuifschakelaars en de tiptoetsen van de N4414 t/m N4511?
De manual zegt 19V 40mA soldeerlampjes. Ik kon bij Conrad alleen 24V krijgen, branden iets zwakker. Als dat je stoort neem je 12V en zet je een serieweerstandje bij. De meedraaiende lampjes onder de 5 schuifschakelaars in 4418 en 4510 kunnen bij vervanging door 24V exemplaren ook gevoed worden uit een 22V punt (code A op de print), dat is nog makkelijker. Wit ledje+weerstand kan ook zie boven.
10. Een MFB box uitgang op een gewone versterker bouwen, kan dat?
Yep, kijk hier voor de details: 720mfb.htm Uiteraard is deze ombouw geheel op eigen risico, als je geen soldeersmurf bent: niet doen of door een ander laten doen. Of gewoon van de koptelefoonbus afhalen met een risicoloos verloopsnoertje bv uit de webshop van mfbfreaks.com.
11. Oude opnamen van tape of LP naar digitaal, kan dat?
Ja natuurlijk kan dat. Kabeltje van recorder of versterker naar geluidskaart AUX IN, opneemprogramma starten en draaien maar. Alleen waarom zou je dat doen? Het is veel werk, de kwaliteit wordt niks beter en je moet ook nog de muziekstukken in mootjes hakken. Geluid direct uit de PC is sowieso shit met die knuppelboxjes, MP3 compressie wordt het ook niet mooier van en als uncompressed format neemt het weer teveel ruimte in. Als je harddisk onvermijdelijk een keer crasht is alles weer weg. Mensen pesten, dat is het die digitale narigheid.
Makkelijker is zo'n audio CD-recorder (oa van Philips) die kosten niks meer op Marktplaats. Let wel op dat ze speciale duurdere 'audio'CR-R of RW nodig hebben, de standaard PC schijfjes doen het niet. TIP: neem op op audioCD-RW, kopieer in de PC naar gewoon CD-R en wis de eerste. Heb je er maar 1 nodig ;-). Zie onderaan apparatuurpagina2 voor de details.
Is het dan niet veel handiger om gewoon een goed spelende bandrecorder of pickup te hebben en de originele geluidsdragers op de HiFi installatie in de huiskamer af te spelen? Als je originele bandrecorder of pickup RIP is koop je gewoon op Marktplaats een goedwerkende vervanger (zie boven) of je gaat zelf aan het knutselen (zie de reparatietips op deze site en op forum.mfbfreaks.COM). Klassieke spullen zijn gewoon goed te repareren in tegenstelling tot de tegenwoordige wegwerpchineesjes.
12. In heb mooie speakers, maar de rubber randen zijn vergaan, wat nu?
www.audiofriends.nl levert prima vervangende foamranden die je zelf kan monteren. Uitgebreide instructies plus alle benodigdeden worden verstrekt, als je een beetje netjes kan knutselen kan je zo de speakers redden.
Het actuele aanbod van dubbele exemplaren: handel.htm
Video2000 reparatietips op vcctips en vcctips2
VCR reparatie en modificatietips vcrtips.htm
Bandrecorder-snarenwisseltips op snarentip
Sleuteltips voor de magnocontrol bandrecorders: forum.mfbfreaks.com afdeling bandrecorders bovenaan
De snaren zelf zijn te koop in de webwinkel van www.mfbfreaks.com
N7150/N7300 'gromsound-mod' op 7150roltip.htm
Philips servicemanuals bij nostatech
Succes ermee!
..........................................................................
Terug naar de vorige pagina: apparatuur3.htm
(c) AvW 2005, niet jatten aub